Hệ thống giáo dục Đại học Mỹ
Mục tiêu của giáo dục Mỹ là cho tất cả mọi người ở mọi trình độ cơ hội nâng cao kiến thức và từ đó những cơ hội tiến thân và phát triển cá nhân. Vì vậy hệ thống giáo dục công của Mỹ có nhiều lộ trình phù hộp cho mọi trình độ để được đào tạo cho đến TS.
Trung học: Học sinh giỏi có thể lấy lớp ở các Chương trình Advanced Placement program và chứng chỉ được công nhận tương đương với chứng chỉ ở ĐH do đó không phải lấy lại những lớp này. Các em giỏi khi lên ĐH có thể đã xong năm thứ nhất ĐH. Trong khi đó, cũng có những lớp dạy nghề như nấu ăn, sửa xe máy/hơi, sửa máy tính, v.v. cho các em muốn sau trung học rồi đi làm và không có ý định lên Đại học.
Hệ thống đại học công có ba cấp: Cao đẳng cộng đồng (community college), Đại học tiểu bang (… State University như Utah State University) và Đại học của tiểu bang (University of … như University of Utah)
Community college: Đây là trường cao đẳng và dự bị đại học. Tất cả các môn học cấp bằng cao đẳng như sửa xe hơi, thợ điện, v.v. có ở đây. Trường community college thì cấp bằng cao đẳng là chính. Ngoài ra hệ trường này cũng có những môn học cơ bản cho các bằng đại học và một vài khoa mạnh có bằng cử nhân. Học sinh có trình độ hơi yếu nhưng vẩn muốn học ĐH thì có thể vào những trường này lấy những lớp cơ bản. Vì chất lượng sinh viên yếu hơn nên chương trình dạy thường cũng dễ hơn. Chứng chỉ của các môn cơ bản trong hai năm đầu phần lớn được chấp nhận bởi các trường ĐH cấp cao hơn theo yêu cầu của bộ luật giáo dục. Học phí ở các trường này thường rẻ hơn nên nhiều sinh viên nước ngoài hiểu điều này để lấy các chứng chỉ ĐH ở hai năm đầu với chí phí thấp và không quá khó.
State University: Đây là trường ĐH cấp trung. Mục tiêu chính là đào tạo đại học tuy nhiên có một vài khoa mạnh có bằng MS và có thể có cả TS. Vì mục tiêu chính là đào tạo đại học nên nghiên cứu thường ở tầm vóc thấp hơn. Tuy nhiên cũng có vài trường hợp ngoại lệ như do địa thế gần với một trung tâm nghiên cứu quốc gia nên tầm vóc nghiên cứu của nó cũng rất mạnh như trường Iowa State University. Yêu cầu cho các chương trình sau ĐH ở đây thường thấp hơn. Các cử nhân (BS) không có đủ trình độ để vào các Chương trình cao học (PhD) ở University of thì có thể lấy Master ở các trường State University rồi có thể chuyển qua học PhD. Tuy nhiên khi vào học PhD một trường Đại học khác thì tất cả phải bắt đầu lại từ đầu.
University of ..: Mỗi tiểu bang có ít nhất một trường University of .. Đây là trường ĐH cấp cao nhất của tiểu bang. Nhiệm vụ chính của các trường này là phát triển KHCN cho tiểu bang do đó nghiên cứu hầu như là một điều kiện bắt buộc cho các GS dạy ở các trường này. Tuy nhiên những đại học này cũng đào tạo một lượng cử nhân có thể nhiều hơn các State University. Tiêu chuẩn cho các chương trình sau Đại học ở các trường này thường cao hơn. Hầu như tất cả các Chương trình này đào tạo Tiến sĩ (PhD) đi thẳng chứ không qua Thạc sĩ (MS). MS thường là những ai không lọt qua kỳ thi bảo vệ đề tài nghiên cứu để được vào Tiến sĩ dự bị.
Với hiểu biết về hệ thống giáo dục sau đại học của Mỹ và biết khả năng của mình thì bạn có thể đánh giá cơ hội của mình dễ dàng và chính xác hơn. Hi vọng qua bài viết này các bạn muốn đi du học Mỹ sẽ dễ hiểu hơn về hệ thống giáo dục này.
Theo: Thanh N. Truong